Nhìn Lại Những Kỳ VN-Index Giảm Mạnh Đáng Chú Ý

OnStocks

24-01-2024

VN-Index giảm mạnh nhiều lần trong hành trình 20 năm phát triển của chứng khoán Việt Nam. Nhưng từ những thăng trầm này, VN-Index đã không ngừng đứng lên, làm cho sự kiện đó trở thành những bài học quý giá trong hành trình phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

1. Hành trình phát triển của chứng khoán Việt Nam

Hành trình phát triển 20 năm của chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến những bước đột phá quan trọng, bắt đầu từ ngày 20/7/2000 khi Trung tâm Giao dịch Chứng khoán TP.HCM chính thức khai trương và tổ chức phiên giao dịch đầu tiên vào ngày 28/7/2000. Đây là bước khởi đầu quan trọng, đánh dấu sự xuất hiện của thị trường chứng khoán tập trung đầu tiên tại Việt Nam.

Từ mảnh đất trống, thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua một hành trình dài và đầy thách thức, vượt qua nhiều thăng trầm và nhưng lần VN-index giảm mạnh để đạt được sự phát triển ấn tượng cả về quy mô và chất lượng.

Ban đầu, chỉ có 2 doanh nghiệp niêm yết, nhưng đến cuối tháng 6/2020, số lượng cổ phiếu và chứng chỉ quỹ trên 3 sàn chứng khoán đã đạt con số ấn tượng là 1.640. Tổng giá trị cổ phiếu niêm yết ngày đầu tiên chỉ là 270 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến cuối năm 2019, vốn hóa thị trường đã đạt gần 190 tỷ USD, chiếm gần 73% GDP – vượt mức tiêu chí 70% GDP được đề ra trong chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2020.

Những con số ấn tượng này không chỉ thể hiện sự phát triển vững chắc của thị trường chứng khoán Việt Nam mà còn là động lực mạnh mẽ đằng sau sự thu hút đầu tư và sự gia tăng uy tín trên thị trường quốc tế. Điều này cũng là minh chứng cho sự đổi mới, nỗ lực không ngừng của các bên liên quan trong việc xây dựng và phát triển hệ thống chứng khoán hiện đại và bền vững cho đất nước.

2. Nhìn lại những kỳ VN-Index giảm mạnh

Năm 2001 – VN-index sụt giảm trên 300 điểm: VN-Index chính thức khởi động vào ngày 27/7/2000, bắt đầu từ điểm 100 và đạt đỉnh 571 điểm vào ngày 25/6/2001. Tình hình thị trường chứng khoán ngày càng nóng bỏng, và bong bóng chứng khoán bắt đầu hình thành do tăng trưởng quá nóng trong thời gian ngắn, gây ra nguy cơ điều chỉnh sâu. Nhiều biện pháp kiểm soát tăng nóng được áp dụng, nhưng nhà đầu tư vẫn không mặn mà với thị trường.

Giảm 8 phiên liên tiếp tháng 06/2006: Năm 2006, cơn sốt chứng khoán trở nên rõ ràng. VN-Index đạt gần 600 điểm vào đầu tháng 4 và được đánh giá là một trong những thị trường chứng khoán tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Tuy nhiên, từ nửa sau tháng 4/2006, thị trường chứng khoán bắt đầu giảm đi với những dấu hiệu điều chỉnh đã được dự báo. Ngày 12/6/2006, VN-Index giảm 2,81 điểm, và sau 7 phiên liên tiếp, chỉ số này mất hơn 60 điểm, giảm xuống còn 487,86 điểm.

Tháng 10/2008 – Khủng hoảng kinh tế thế giới – Giảm 88,58 điểm trong 7 phiên liên tiếp: Năm 2008, VN-Index khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng khi trải qua 7 phiên giảm liên tiếp, mất 88,58 điểm, bắt đầu từ ngày 3/10/2008. Nguyên nhân chính là bất ổn kinh tế toàn cầu với sự sụp đổ của Lehman Brothers, tăng cao lạm phát, tín dụng thắt chặt, và giá nhiên liệu cao.

Tháng 8/2012 – Sự kiện bầu Kiên và VN-Index mất 27,05 điểm sau 2 phiên: Ngày 21/8/2012, sự kiện bầu Kiên bị bắt đã gây đợt giảm điểm trên diện rộng trong sàn chứng khoán. VN-Index mất 20,44 điểm vào cuối ngày và tiếp tục giảm thêm 17 điểm trong 2 phiên sau đó, lùi về mức 400 điểm.

2014 – Năm thăng trầm chưa từng có của chứng khoán Việt Nam: Trong năm này, thị trường chứng khoán chịu nhiều ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài, đặc biệt là sự kiện biển Đông và biến động giá dầu thế giới. Trong vòng 7 phiên, VN-Index giảm hơn 11%, rơi xuống mức thấp nhất là 508,51 điểm.

Năm 2018 – Đỉnh cao mới và sụt giảm mạnh: Trong năm 2018, VN-Index lập đỉnh mới ở mức 1.211 điểm nhưng sau đó giảm mạnh 27%, xuống 888 điểm vào ngày 30/10/2018. Sự kiện nổi bật là VHM của Vinhomes lên sàn, tạo ra phiên giao dịch tỷ USD đầu tiên của thị trường.

Quý I/2020 – VN-index giảm sàn do đại dịch COVID-19: Ngay sau kỳ nghỉ lễ năm 2020, thị trường chứng khoán đối mặt với “đêm tối” do đại dịch COVID-19. VN-Index giảm mạnh xuống đáy 662,26 điểm, giảm 27% so với thời điểm trước đại dịch. Tuy nhiên, sau đó thị trường đã phục hồi và lập đỉnh lịch sử 1500 điểm.

VN-Index mất mốc 1000 điểm năm 2022: Kết phiên sáng 24/10, VN-Index giảm 23,37 điểm xuống 996,45 điểm. Sự giảm này xuất phát từ môi trường không lợi với lãi suất ngân hàng tăng và thông tin tiêu cực về lãnh đạo doanh nghiệp, tập đoàn bất động sản. Thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp tục là một trong những thị trường giảm mạnh nhất thế giới trong ngày 24/10.

3. Tâm lý của nhà đầu tư khi VNIndex giảm mạnh

Khi VN-Index giảm mạnh, nhà đầu tư thường trải qua một loạt tâm lý và cảm xúc khác nhau. Dưới đây là một số điểm tâm lý phổ biến:

• Lo sợ và bất an: Sự giảm mạnh của VN-Index thường gây ra tâm trạng lo sợ và bất an trong tâm lý nhà đầu tư. Lo lắng về việc mất mát vốn đầu tư, cùng với không chắc chắn về tương lai, có thể làm tăng căng thẳng và lo lắng.

• Chần chừ và hồi hợp: Một số nhà đầu tư có thể trở nên chần chừ, do cảm giác không chắc chắn về hướng diễn biến thị trường. Họ có thể tỏ ra cảnh báo và quyết định chờ đợi, hy vọng có thể thuận lợi hơn khi thị trường ổn định hơn.
• Áp lực bán tháo: Trong tình hình giảm giá mạnh, một số nhà đầu tư có thể đối mặt với áp lực bán tháo. Nếu họ lo sợ mất mát lớn, họ có thể quyết định bán chứng khoán để giữ lại một phần giá trị đầu tư.
• Cơ hội đầu tư: Ngược lại, một số nhà đầu tư có thể nhìn nhận sự giảm mạnh là cơ hội đầu tư. Họ có thể thấy giá cổ phiếu giảm là một cơ hội mua vào giá thấp và hy vọng có lợi nhuận khi thị trường phục hồi.
• Chấp nhận rủi ro: Nhà đầu tư chuyên nghiệp thường chấp nhận rủi ro và hiểu rằng thị trường luôn có sự biến động. Họ có thể đánh giá lại danh mục đầu tư và xác định liệu họ có nên điều chỉnh chiến lược hay không.
• Sự phân tâm: Một số nhà đầu tư có thể bị phân tâm bởi thông tin truyền thông và đánh đồng theo ý kiến chung của thị trường. Điều này có thể dẫn đến quyết định vội vã và không đúng đắn.

• Kiên nhẫn và chiến lược dài hạn: Một số nhà đầu tư sẽ duy trì tâm lý kiên nhẫn và tập trung vào chiến lược dài hạn. Họ có thể nhận thức rằng thị trường chứng khoán luôn có những biến động, và việc giữ vững chiến lược có thể là chìa khóa cho sự thành công.

Tâm lý của nhà đầu tư khi VN-Index giảm mạnh thường phản ánh sự đa dạng và phức tạp của con người trong điều kiện thị trường không chắc chắn.

4. Cơ hội đầu tư khi thị trường chứng khoán giảm sâu

Cơ hội 10 năm lặp lại trên thị trường chứng khoán Việt Nam đang hiện rõ với những dấu hiệu tích cực. Năm 2023 được đánh giá là một thời kỳ đầy triển vọng, đặc biệt sau khoảng 10 năm, thị trường chứng khoán xuất hiện những cơ hội đặc biệt lớn. Sau sự thăng hoa của năm 2021, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đối mặt với điều chỉnh mạnh trong năm 2022, với VN-Index giảm đến 42,84% từ đỉnh cao của năm 2022. Mặc dù đây không phải là đợt giảm mạnh nhất, như trong giai đoạn Covid (2018 – 2020) với mức giảm 46,27%, hay thậm chí là trong giai đoạn khủng hoảng tài chính 2007 – 2009, khi VN-Index giảm tới 79,62%.

Kinh nghiệm từ những lần suy giảm trước đó cho thấy rằng khu vực giảm giá mạnh thường được giải quyết trong vòng khoảng 2 năm. Hiện nay, từ khu vực đỉnh của năm 2022, thị trường đã trải qua hơn 1 năm 6 tháng điều chỉnh. Mặc dù đã có sự hồi phục đáng kể và vượt lên trên trung bình 200 ngày, nhưng nhìn chung, thị trường vẫn có thể đang trong chuỗi điều chỉnh và chưa hoàn toàn thoát khỏi nhịp điệu này.

Dự báo cho VN-Index năm 2024 đang tập trung chủ yếu quanh mức 1.300 điểm, theo đánh giá của nhiều chuyên gia thị trường, lợi nhuận của thị trường dự kiến sẽ chủ yếu xuất hiện trong quý III và IV/2024, với dự báo tăng 16,8% cho lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết. Tỷ lệ P/E của thị trường được ước tính sẽ dao động từ 12 đến 12,5 lần.

Trong kịch bản cơ sở, VN-Index có khả năng tăng trưởng 15%, đạt mức 1.300 điểm, với biên độ dao động 20 điểm. Điều kiện quan trọng cho kịch bản này bao gồm sự hồi phục mạnh mẽ của kinh tế Việt Nam, kỳ vọng giảm rủi ro từ trái phiếu doanh nghiệp và thị trường bất động sản, cùng với việc dòng vốn ngoại trở lại từ cuối quý II/2024. Các nhóm ngành được đánh giá có triển vọng tích cực bao gồm xây lắp điện, thủy sản, dầu khí và chứng khoán.

Chứng khoán OnStocks dự đoán rằng xu hướng hồi phục của TTCK Việt Nam sẽ rõ nét hơn trong năm 2024, với vùng giá mục tiêu quanh 1300 điểm. Tuy nhiên, rủi ro chính có thể xuất phát từ xung đột địa chính trị và tình hình kinh tế toàn cầu chậm trưởng, đặc biệt là ở các nền kinh tế lớn như Mỹ và Trung Quốc.

Đối với danh mục đầu tư năm 2024, chuyên gia chứng khoán từ OnStocks đề xuất tập trung vào nhóm ngành năng lượng, dầu khí, tiêu dùng và ngân hàng, công nghệ thông tin, bất động sản khu công nghiệp, xuất khẩu, thép và hóa chất. Ngoài ra, đối với những nhà đầu tư muốn giảm rủi ro, các ngành có tính chất “phòng thủ” như công nghệ thông tin, viễn thông, và các ngành tiện ích như thủy điện, nhiệt điện và cấp nước cũng được đánh giá cao.